Östaki Borusu Hastalıkları
Östaki borusu burunun en arkasından orta kulağa uzanan bir borudur. Farklı görevleri olmasına rağmen en önemli fonksiyonu orta kulağın havalanmasını sağlayarak orta kulak basıncı ile dış ortam basıncının eşitlenmesini sağlamaktır.
Her yutkunma hareketi yaptığımızda Östaki borusu açılır ve çok kısa süren bu açılma sayesinde orta kulağın havalanması sağlanır. Kişiler yutkunma esnasında duydukları ‘klik’ sesi Östaki Borusunun açılma sesidir. Östaki borusu bu fonksiyonunu yapamadığı durumlarda orta kulak havalanamaz, dış ortam basıncı ile olan denge bozulur. Özellikle suya dalma, yüksek irtifada uçma yada inişe geçme esnasında olduğu gibi ani dış ortam basınç değişikliklerinde bozulan bu denme mekanizması sonucu Kulak Barotravması dediğimiz tablo ortaya çıkar. Kulakta dolgunluk, ağrı, işitme kaybı hatta bazen kulak zarı yırtılmalarına neden olabilir. Bunun dışında sürekli olarak Östaki Borusu rahatsızlığı olduğu durumlarda kalıcı ve ilerleyici sorunlar da ortaya çıkmaktadır. Örneğin sürekli kulakta dolgunluk hissi, orta kulakta enfeksiyon yada sıvı birikmesi, kulak zarı çökmesi işitme kaybı gibi.
Östaki Borusunda fonksiyon kaybı yapan durumlar şunlardır;
• Östaki borusunun ödemine neden olan hastalıklar; Alerji, nezle, sinüzit ve kulak enfeksiyonları
• Ani hava basıncı değişiklikleri; Uçuş, dalış ve tünel girişleri ve ya yüksek yerlere hızlı çıkma
• Östaki borusunu tıkayan ve ya bası yapan tümörler
Östaki Borusu Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?
En sık görülen belirtiler kulakta sürekli dolgunluk ve tıkanıklık hissi, kulak ağrısı, işitme sorunları ve kulak çınlamasıdır.
Birçok kişi kulaklarında basınç dolgunluk hissi yaşamıştır; uçakta inişte veya kalkışta, trenle tünelin içinden geçerken veya yükseklerde yürüyüş yaparken, ya da denize dalma sırasında kulaklarda şiddetli ağrı , baş dönmesi hatta kulak zarı yırtılması yaşayanlar olmuştur. Bu rahatsızlıkların çoğı kısa süre içerisinde yutkunmakla ve ya esneme ile geçer. Ancak bazen kulaklarda sürekli basınç ve dolgunluk hissi, sesleri derinden ve boğuk olarak duyma, ara ara olan baş dönmesi ve denge bozuklukları görülebilir. Bazı hastalar yaşayabilecekleri sıkıntılardan korktukları için uçağa binmek istemezler.
Östaki borusu hastalıklarının tanısı nasıl konur?
Bu belirti ve bulgulara sahip olan hastanın mutlaka bir Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzmanına başvurması gerekmektedir. Ayrıntılı hikaye, tam br kulak burun boğaz muayenesi ve gerekli durumlarda işitme testi ve görüntüleme yöntemleri ( BT, MR) ile tanı koyulabilmektedir.
Östaki Borusu Hastalıklarında Tedavi
Tedavi altta yatan sebebe göre değişmektedir.
Antihistaminikler, genellikle alerjiye bağlı görülen östaki borusu tıkanıklıklarında tedaviye yardımcı olur.
Nazal Kortikosteroidler ve Dekonjestanlar, burun tıkanıklığı ile birlikte görülen durumlarda ödem giderici olarak kullanılır.
Antibiyotikler eğer östaki borusu sorunlarına neden olduğu düşünülen bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyon varsa kullanılabilir.
Balon Tuboplasti;
Son zamanlarda Östaki Borusu hastalıklarında tedaviye dahil olan minimal invaziv ama çok başarılı bir tedavi yöntemidir. yeni bir tedavi şekli olan balon tuboplasti kateterle östaki borusuna balon dilatasyon uygulanarak kanal tıkanıklığı geçirilebilir. Kısa süreli genel anestezi altında yapılan bu uygulamada hastanın östaki borusunu açmak için bir balon kullanılmaktadır: bunu yapmak için burundan girilerek östaki borusunun içine bir balon yerleştirilir. Ardından balon iki dakikalık bir süre için şişirilerek Östaki borusunun açılması sağlanır. Bu sayede borunun normal fonksiyonuna dönmesi, hem normal hava değişimi hem de basıncın dengelenmesini sağlanabilmektedir. Balon dilatasyon uygulamasından sonra hastanın düzenli olarak en az bir ay günde 5-10 defa östaki borusu havalandırma egzersizi (Valsalva Manevrası) yapması gerekmektedir.