Koku alma bozuklukları kalıcı ya da geçici olarak yaklaşık toplumun %10’unda görülen bir rahatsızlıktır. Koku duygusunun tamamen kaybı azalması ve ya yanlış koku algısı en sık görülen koku alma rahatsızlıklarıdır.
Nedenleri
Burunda hava yolu tıkanıklığı yapan her problem aynı zamanda koku algısında da sorunlara neden olabilir. Ayrıca beyin kaynaklı olarakta sık koku problemleri görülebilir. En sık nedenler şunlardır;
• Nazal septum deviasyonu, konka hipertrofisi, nazal polipler
• Soğuk algınlığı, bazı viral enfeksiyonlar ve sinüzit
• Alerji
• Burun, sinüs ve beyin tümörleri
• Bazı ilaç türleri ( antibyotikler, antidepresanlar, antihistaminikler)
• Kafa travması
• Parkinson hastalığı, multiple skleroz (MS)
• Yaşlanma, Alzheimer hastalığı
• Şeker hastalığı, beslenme bozuklukları
Koku kaybı düzelir mi?
Burun tıkanıklığı, enfeksiyonlara veya alerjiye bağlı koku duyusundaki azalmalar çoğunlukla kendiliğinden yada tedavi ile kısmen yada tamamen düzelir. Kafa travması, tümörler ve yaşlanmaya bağlı koku kayıpları çoğunlukla kalıcıdır.
Tanı
Koku kaybının tanısı her zaman olduğu gibi ayrıntılı bir hikaye alma ve kulak burun boğaz muayenesi ile başlar. Gerekli durumlarda bilgisayarlı tomografi (BT), koku sinirleri ve beyin bağlantıları manyetik rezonans (MR) görüntüleme gerekebilir. Son zamanlarda sıklıkla başvurulan koku testleri ile tanı konulur.
Tedavi
Tedavi daha çok sebebe göre planlanır. Alerji, enfeksiyon gibi sebeplerin varlığında ilaç tedavisi önceliklidir. Septum deviasyonu, nazal polip sinüzit gibi sebeplerin varlığında cerrahi tedaviler tercih edilir.